Nederlandse baktarwe: kansen voor groei in eigen land
| Project update
Nederlandse baktarwe: kansen voor groei in eigen land
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Brood gemaakt van Nederlandse tarwe? Het kan én de vraag groeit! Toch komt de meeste baktarwe uit het buitenland, vooral vanwege de prijs. Het nieuwe rapport ´Economische kansen en uitdagingen voor Nederlandse baktarwe in de broodketen´ brengt in beeld hoe we meer Nederlands graan in ons brood kunnen verwerken.
Dit onderzoek is uitgevoerd binnen het ketenproject Nederlandse Baktarwe, waarin twintig ketenpartijen samenwerken om het aandeel Nederlandse baktarwe in brood te vergroten. Hiervoor is de huidige situatie in kaart gebracht door middel van een literatuuronderzoek en interviews met experts en vertaald naar een SWOT-analyse.
Prijs blijft grootste uitdaging
Voor Nederlandse akkerbouwers is de teelt van baktarwe financieel niet aantrekkelijk. Tarwe wordt vaak als rustgewas geteeld, met een lager risico. Hoewel baktarwe een hogere prijs oplevert, weegt dat niet altijd op tegen de lagere hectareopbrengst, het hogere risico en de extra stikstofgift die nodig is.
Om echt stappen te zetten, is samenwerking in de hele keten nodig
Ook in de rest van de keten speelt prijs een belangrijke rol. Voor collecteurs is gescheiden opslag van baktarwe vaak niet rendabel door een gebrek aan opslagcapaciteit. Maalderijen kunnen in het buitenland baktarwe van hogere kwaliteit inkopen voor een vergelijkbare of zelfs lagere prijs. Industriële bakkers sturen op kostprijs, terwijl supermarkten inspelen op de consument, die vooral prijsgericht kiest. Dit jaar wordt een kostprijsanalyse uitgevoerd om meer inzicht te krijgen in de prijsopbouw binnen de keten.
Veranderend klimaat en markttrends
Ondanks deze uitdagingen liggen er ook zeker kansen voor Nederlandse baktarwe. De kwaliteit van Nederlandse baktarwe kan verbeteren door mildere winters en drogere zomers als gevolg van klimaatverandering. Wel blijft waterbeschikbaarheid hierbij een aandachtspunt. Daarnaast kunnen gerichte teeltmaatregelen, zoals een geoptimaliseerde stikstofgift en meer focus op eiwitkwaliteit, bijdragen aan het vergroten van de hoeveelheid Nederlandse tarwe die geschikt is voor broodproductie.
Ook marktrends bieden perspectief. De eiwittransitie, een groeiende focus op gezondheid en de vraag naar lokale producten versterken de positie van Nederlandse tarwe. Maar om echt stappen te zetten, is samenwerking in de hele keten nodig.
Dit onderzoek is uitgevoerd door Wageningen Social & Economic Research in opdracht van en gefinancierd door Agrifirm, BO Akkerbouw, Comité van Graanhandelaren, CZAV, Dossche Mills, DSV-Zaden, Van Iperen, Limagrain, de bakkerijsector (NBC, NVB en NBOV), Plantum, RAGT, Royal Koopmans, Saaten-Union, Semundo, Strube, Syngenta, Van der Bilt Zaden en Vlas, Wiersum Plantbreeding en Topsector Agri & Food.
Uit rapport Economische kansen en uitdagingen voor Nederlandse baktarwe in de broodketen.
