Top 10 beste organische bodemverbeteraars met weinig N en P
Volledig onderzoeksrapportTop 10 beste organische bodemverbeteraars met weinig N en P
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Ga naar de inhoud
Onderzoeksinstituut: Wageningen UR, NMI
Locatie: Literatuuronderzoek
Periode: 2019
Gefinancierd door: Ministerie LNV, BO Akkerbouw en anderen
Status onderzoek: Afgerond
Bodemsoort: -
Betrouwbaarheidsscore:
De overheid overweegt extra gebruiksruimte te geven voor percelen met een hoge fosfaattoestand (5 kilo per hectare). De eis is dat minimaal 20 kilo fosfaat toegediend wordt met een hoog gehalte aan EOS (effectieve organische stof) en een laag stikstof- en fosfaatgehalte. Tarwestro, compost, rund- en geitproducten, champost en berm-strooimaaisel scoren als de 10 beste van de 24.
Conclusies
- De meeste vaste organische producten (exclusief varkensmest, betafert en berm- en slootmaaisel) bevatten meer dan 100 kilo EOS/ton.
- Goede bodemverbeteraars met hoge gehalten aan kilo EOS per kilo N-totaal zijn tarwestro (40 kilo) en GFT- en groencompost (>20 kilo).
- Gunstige bodemverbeteraars met minder hoge gehalten aan EOS per kilo N-totaal zijn rundveedrijfmest (RDM), vaste RDM, dikke fractie RDM, vaste geitenmest, digestaat van RDM, champost en berm-strooimaaisel (10-20 kilo).
- Andere producten, zoals varkens- en pluimvee mestproducten, hebben een lagere waarde <10 kilo EOS/kg N-totaal en behoren tot de organische meststoffen.
- Goed (relatief hoog) is de hoeveelheid kilo EOS per kilo fosfaat voor tarwestro, en GFT- en groencompost (>50 kilo EOS/kilo P₂O₅).
- Op basis van de hoeveelheid EOS per kilo niet-werkzame N hebben RDM, RDM-dik, RDM-digistaat, GFT-en groencompost en tarwestro relatief hoge gunstige waardes (>59 kilo).
Samenvatting
De overheid wil de bodemvruchtbaarheid en duurzaam bodembeheer in de landbouw bevorderen. Op percelen met een hoge fosfaattoestand (5 kilo fosfaat per hectare) mag dan extra organische stof worden aangevoerd. De voorwaarde is dat de producten bijdragen aan de organische-stofopbouw in de bodem met een zo laag mogelijk uitspoelingsrisico van nutriënten naar grond- en oppervlaktewater.
Lees meer
Doelstelling
Een helder classificatieschema ontwikkelen van organische producten, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen bodemverbeteraar en organische meststof.
Met als uiteindelijke doel:
De landbouwproductie op een hoog niveau houden en tegelijkertijd voldoen aan milieucriteria voor grond- en oppervlaktewater. Verder door een verbeterde bodemkwaliteit de biodiversiteit bevorderen en het tegengaan van klimaatverandering door koolstofopslag.
Proefopzet
Een deskstudie waarbij 24 organische producten zijn vergeleken:
- Criteria vaststellen voor het onderscheid tussen bodemverbeteraars en organische meststoffen. Per product is onder andere gekeken naar effectieve organische stof (EOS)-aanvoer per kilo N-totaal, per kilo P₂O₅, per niet-werkzame stikstof (deel van Norg dat vrijkomt buiten gewasopnameperiode).
- Consequenties van extra fosfaatgebruiksruimte.
- Voorstel meest geschikte classificatieschema.
Resultaten
- Gunstig (minder hoog) is de hoeveelheid kilo EOS per kilo fosfaat voor RDM, vaste rundveemest, RDM-dik, vaste geitenmest, digestaat van (co-vergiste) RDM, berm en slootmaaisel en champost (20-30 kilo EOS/kilo P₂O₅).
- Andere producten, zoals varkens- en pluimvee mestproducten, hebben een lagere waarde (<15 kilo EOS / kilo P₂O₅) en behoren tot de organische meststoffen.
- Organische producten kunnen worden geclassificeerd naar bodemverbeteraars (verhouding EOS/nutriënten hoog, nutriëntenlevering relatief laag) en organische meststoffen (verhouding EOS/nutriënten laag, nutriëntenlevering relatief hoog).
Effect op nitraat- en fosfaat uitspoeling zijn moeilijk te voorspellen en is een onderwerp voor nader onderzoek.
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.
Gezondheid bodem
Aanvoer van extra effectieve organische stof (EOS) bevordert de organische-stofopbouw en draagt bij aan een verhoging van de bodemgezondheid.
Gebruik kunstmest
Door meer gebruik van organische meststoffen en bodemverbeteraars is het gebruik van kunstmest lager.
Uitstoot ammoniak
In de meeste organische meststoffen en bodemverbeteraars is de hoeveelheid ammonium laag. Een grotere gift heeft daarom een zeer beperkt effect op de ammoniakemissie.
Voedselveiligheid
Minder gebruik van kunstmest door meer gebruik organische meststoffen en bodemverbeteraars.
Betrouwbaarheidsscore:
–
