Tagetes effectieve bodemmaatregel op dalgrond in Veenkoloniën
Oogst van zetmeelaardappelen. - Foto: Hans Banus
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Onderzoeksinstituut:
Wageningen University & Research
Locatie:
Valthermond
Periode:
van 2014 tot 2017
Gefinancierd door:
Topsector Agri
Status onderzoek:
Afgerond
Bodemsoort:
Dalgrond
Betrouwbaarheidsscore:
Toelichting bekijken
Ja(a)r(en) van onderzoek:
1
2
3
4
4+
Statistische onderbouwing:
Het onderzoek is statistisch onderbouwd.
Herhalingen:
Ja
Betrouwbaarheidsscore onderbouwing
Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd en in herhalingen. Het onderzoek is statistisch onderbouwd. Het onderzoek is zeer betrouwbaar.
Om de bodemkwaliteit van dalgrond in de Veenkoloniën verder te verbeteren zijn 5 maatregelen vergeleken met de standaard werkwijze. Deze maatregelen zijn getest bij de grondbewerkingsvarianten spitten en niet kerende grondbewerking (NKG). In de eerste 4 jaar laat de bodemmaatregel Tagetes een positief effect zien op de opbrengst en het bouwplansaldo.
Conclusies
Vervangen van gerst door Tagetes verhoogt opbrengst van zetmeelaardappelen en bouwplansaldo.
Overgang van spitten naar NKG resulteert in lagere kosten en lijkt positief voor de opbrengst.
Overige bodemmaatregelen zijn financieel niet aantrekkelijk
Bodemmaatregelen hebben na 4 jaar nog geen effect op de bodemkwaliteit.
Samenvatting
Voor het doelgericht verbeteren van de bodemkwaliteit van dalgrond in de Veenkoloniën zijn 5 maatregelen vergeleken met de standaard werkwijze bij 2 verschillende grondbewerkingsvarianten (NKG en spitten). Deze vergelijking is uitgevoerd binnen de kaders van het huidige veenkoloniale bouwplan met een vierjarige vruchtwisseling van zetmeelaardappel – zomergerst- zetmeelaardappel – suikerbiet. Na de eerste 4 jaar van het onderzoek zijn er vooralsnog 2 maatregelen met een positief effect: Tagetes en NKG.
Lees meer
Tagetes
Het vervangen van de zomergerst en Japanse haver door de teelt van Tagetes resulteerde in een zeer sterke verlaging van de besmetting van het wortellesieaaltje Pratylenchus penetrans. Dit resulteerde in een (sterke) toename van de opbrengst van zowel de eerste (ras: Festien) als tweede aardappelteelt (ras: Seresta). De zetmeelopbrengsten van aardappelen geteeld na Tagetes liggen gemiddeld 10% hoger dan in de rotatie met zomergerst en Japanse haver. Hiermee wordt het verlies aan inkomsten van het wegvallen van de zomergerst voldoende gecompenseerd.
Niet kerende grondbewerking
Bij NKG wordt de hoofdgrondbewerking spitten vervangen door woelen met een 5-tands ondergrondwoeler op 40 cm diepte en een vaste tand cultivator op 25 cm diepte. Een overgang van spitten naar NKG resulteerde in kostenbesparing door lagere machinekosten en een lager brandstofverbruik. Hiernaast is er bij NKG een trend naar hogere opbrengsten, die niet significant is.
Bodemkwaliteit
Na 4 jaar zijn er in de metingen van de bodemkwaliteit nog nauwelijks effecten te zien van de verschillende maatregelen. Waarschijnlijk is de periode nog te kort waardoor veranderingen in bodemkwaliteit nog niet meetbaar zijn.
Aanvullende informatie
Dit onderzoek is uitgevoerd door de Stichting Wageningen Research (WR), business unit Open Teelten met subsidie van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, in het kader van de PPS Beter Bodembeheer van de TKI Agri & Food.
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten
direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik
van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een
korte toelichting.
Kosten
Minder
Door lagere machinekosten en een lager brandstofverbruik leidt NKG tot een kostenbesparing t.o.v. spitten. De andere maatregelen hebben geen of een negatief effect op de kosten.
Gewasopbrengst
Meer
De maatregel om zomergerst te vervangen door Tagetes resulteert in een fors hogere zetmeelaardappelopbrengst en een hoger bouwplansaldo. Ook de toepassing van NKG resulteert bij het aardappelras Festien tot een hogere opbrengst.
Betrouwbaarheidsscore:
Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd en in herhalingen. Het onderzoek is statistisch onderbouwd. Het onderzoek is zeer betrouwbaar.
