Nieuwe bietenrassen tegen het maiswortelknobbelaaltje M. chitwoodi
Rooien van bieten. - Foto: Koos Groenewold
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Onderzoeksinstituut:
Wageningen University & Research
Locatie:
Wageningen en Vredepeel
Periode:
van 2018 tot 2019
Gefinancierd door:
BO Akkerbouw, SES Van der Have, IRS, KWS
Status onderzoek:
Afgerond
Bodemsoort:
Lichte zavel en dekzandgrond
Betrouwbaarheidsscore:
Toelichting bekijken
Ja(a)r(en) van onderzoek:
1
2
3
4
4+
Statistische onderbouwing:
Het onderzoek is statistisch onderbouwd.
Herhalingen:
Ja
Betrouwbaarheidsscore onderbouwing
Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd en in herhalingen. Het onderzoek is statistisch onderbouwd. Het onderzoek is zeer betrouwbaar.
Het maiswortelknobbelaaltje Meloidogyne chitwoodi (Mc) is een plantenparasitair aaltje met een brede waardplantstatus. Het aaltje is daardoor lastig te beheersen met gewasrotatie. Resistente rassen die het aaltje zeer slecht vermeerderen kunnen de populatie omlaag brengen en op deze manier helpen de schade te beheersen. Met een potproef is de vermeerdering van Mc op een zeer resistent bietenras (cv. ‘Redukto’) van het kwekersbedrijf SES Van der Have vergeleken met dat van een gangbaar ras (cv. ‘Urselina’).
Conclusies
De maximale einddichtheid van het gangbare bietenras (cv. ‘Urselina’) was gemiddeld 7,7 aaltjes per gram grond.
De maximale einddichtheid van het resistente bietenras was gemiddeld 0,01 aaltjes per gram grond.
Het resistente bietenras had een relatieve vatbaarheid van 0,13%, dat wil zeggen dat de teelt van dit ras slechts 0,13% van de vermeerdering op een gangbaar bietenras teweegbrengt.
De potproef is uitgevoerd in 2018, hetzelfde ras is in het veld getoetst in 2019 en liet onder veldomstandigheden dezelfde zeer hoge resistentie tegen Mc zien.
Samenvatting
De vermeerdering van M. chitwoodi is vergeleken tussen het nieuwe resistente ras (zeer slechte waard), een gangbaar ras (cv. ‘Urselina’, matige waard) en Japanse haver (cv. ‘Pratex’, goede waard) bij negen inoculumdichtheden.
Lees meer
Proefopzet
De proef is uitgevoerd in een steriele kunstgrond met de karakteristieke eigenschappen van een lichte zavelgrond. Per 10 L-pot werd één plant (biet) of 12 planten (Japanse haver) gezaaid. Nutriënten werden toegevoegd middels een voedingsoplossing (Steiner) en de totale teeltduur bedroeg 16 weken.
Na afloop van de teeltperiode is de Mc-besmetting van zowel de grond als het wortelstelsel bepaald. Op basis van het verschil in de begin- en eindbesmetting is vervolgens middels het model van Seinhorst de maximale vermeerdering (a) en de maximale einddichtheid (M) berekend.
Resultaten
Bij een goede waard (Japanse haver) nam de besmetting sterk toe, bij het gangbare bietenras (matige waard) nam de besmetting wel toe maar al veel minder, en bij het resistente bietenras nam de besmetting altijd af, zelfs als de beginbesmetting al heel laag was (0,5 MC/gram droge grond). Het resistente bietenras had een relatieve vatbaarheid van 0,13%, dat wil zeggen dat teelt van dit ras slechts 0,13% van de vermeerdering op een gangbaar bietenras teweeg brengt.
Discussie & conclusie
Het resistente bietenras heeft een aantoonbaar zeer hoog niveau van resistentie tegen Mc, en is daarmee een waardevolle aanvulling op de beheersingsmogelijkheden. Omdat de vermeerdering op dit ras zó laag is kan het bijvoorbeeld geteeld worden voorafgaand aan een voor Mc schadegevoelig gewas als aardappel of peen.
Aanvullende informatie
Visser, J., Teklu, M. G., & Molendijk, L. (2019). Toetsing Meloidogyne chitwoodi resistentie in suikerbiet: Kasonderzoek naar het niveau van resistentie van een nieuw suikerbietras tegen het maiswortelknobbelaaltje Meloidogyne chitwoodi (No. WPR-3750381600). Stichting Wageningen Research, Wageningen Plant Research, Business unit Open Teelten.
Alles over maiswortelknobbelaaltjes: achtergronden, regelgeving, bemonstering, bestrijding en beheersing –> Beheersing van Meloidogyne in de akkerbouw
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten
direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik
van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een
korte toelichting.
Gebruik chemische middelen
Minder
Minder, bij gebruik resistent bietenras als beheersing van MC.
Kosten
Meer
Meer, de meerprijs van is zaad is €30-€35 per eenheid van 100.000 zaden.
Gewasopbrengst
Minder
Minder, de opbrengstpotentie van het resistente ras is 15-20% lager dan dat van de rassen met de hoogste opbrengstpotentie in de rassenlijst.
Betrouwbaarheidsscore:
Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd en in herhalingen. Het onderzoek is statistisch onderbouwd. Het onderzoek is zeer betrouwbaar.
