Met groenbemesters sturen op verbetering bodemgezondheid
Volledig onderzoeksrapportMet groenbemesters sturen op verbetering bodemgezondheid
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Ga naar de inhoud
Onderzoeksinstituut: Wageningen UR, University of Sassari, Italië
Locatie: Vredepeel
Periode: 2019
Gefinancierd door: Topsectoren Agri&Food en Tuinbouw, NWO-VIDI
Status onderzoek: Afgerond
Bodemsoort: Zand
Betrouwbaarheidsscore:
Bij tien veelgebruikte groenbemesters is aangetoond dat ze de bodemmicroben significant beïnvloeden. Bladrammenas en komkommerkruid zorgden voor de sterkste microbiële verschuiving in de wortelomgeving. Wikke, linzen en afrikaantjes stimuleerden op brede schaal schimmeltaxa. Zwarte haver en hybride raaigras zorgden voor relatief milde veranderingen in de bodemicrobengroepen. Alle groenbemesters, behalve Phacelia, leidden tot toename van de complexiteit van de microbiële netwerken (zoals meer verschillende soorten, meer verbindingen, meer gespecialiseerde rollen) vergeleken met de braakliggende controles. Zet groenbemesters met kennis van zaken in.
Conclusies
- Groenbemesters verschillen in de mate waarin ze de inheemse microben in hun wortelomgeving beïnvloeden.
- Individuele groenbemesters beïnvloeden de bodemmicrobensoorten op een genotype-specifieke manier (rassen van dezelfde soort kunnen verschillend sturen).
- Individuele groenbemesters beïnvloeden de interacties verschillend tussen de drie belangrijkste groepen: bacteriën, schimmels en protisten.
- Groenbemesters uit de grassenfamilie (Poaceae) en de vlinderbloemigen (Fabaceae) stimuleren het bodemleven.
- Groenbemesters uit de ruwbladigenfamilie (Boraginaceae) en de kruisbloemigenfamilie (Brassicaceae) hebben relatief de sterkste invloed op de samenstelling van het bodemleven (door het stimuleren of onderdrukken van inheemse bodemmicroben).
- Met specifieke groenbemesters(mengsels) is het mogelijk om te sturen op het verbeteren van de bodemgezondheid met een gezondere gewasgroei. Let op dat sommige aaltjes zich uitstekend op sommige groenbemesters kunnen vermeerderen.
Samenvatting
Groenbemesters worden in de landbouw geteeld om bodemerosie te minimaliseren, uitspoeling van voedingsstoffen te voorkomen, het organische stofgehalte van de bodem te verhogen én om het bodemleven te stimuleren. Tot nu toe is er weinig bekend over de impact van verschillende groenbemestersoorten op de samenstelling en activiteit van het bodemmicrobioom (bodemmicroleven).
Tijdens de vegetatieve groei wordt tot 40% van de door planten vastgelegde koolstof vrijgegeven in de wortelomgeving via (stoffen die plantenwortels uitscheiden). De samenstelling van deze worteleffluenten bepaalt grotendeels hoe planten hun lokale bodemmicrobioom beïnvloeden.
Lees meer
Doel onderzoek
In een veldexperiment het effect op het bodemmicroleven meten, van tien verschillende groenbemestersoorten, in hun wortelomgeving. Verder het karakteriseren van de totale (niet actieve) en actieve gemeenschappen van bacteriën, schimmels, protisten en aaltjes in de wortelomgeving van de groenbemesters.
Resultaat
Dit onderzoek geeft een aanzet voor de toepassing van groenbemesters voor het verbeteren van de bodemgezondheid. Door specifieke plantensoorten te selecteren en te meten hoe deze de bodem-microbiële gemeenschap op een gunstige manier beïnvloeden.
Verder onderzoek
Verder onderzoek is gericht of de sturing van de groenbemesters op het bodemmicroleven in de tijd aanhoudt en daarmee de groei en ontwikkeling van het hoofdgewas blijft bevorderen
Aanvullende informatie
- Artikel: Cover crops-steered microbiome to promote suppression of soil-borne pathogens. 2019. Auteurs: Sara Cazzaniga, Lize Braat, J. Helder, J. Postma, L. Mommer, Wageningen University & Research, Laboratory of Nematology, Biointeractions and Plant Health, EPS, PE&RC, Plant Ecology and Nature Conservation.
- Artikel: On the legacy of cover crop-specific microbial footprints. 2023. Auteurs: Sara Giulia Cazzaniga, Sven van den Elsen, Carin Lombaers, Marc Kroonen, Johnny Visser, Joeke Postma, Liesje Mommer, Johannes Helder, Soil Biology and Biochemistry 184 (2023) 109080)
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.
Gezondheid bodem
Met specifieke groenbemesters(mengsels) is het mogelijk om te sturen op het verbeteren van de bodemgezondheid met een gezondere gewasgroei.
Gebruik chemische middelen
Door met specifieke groenbemesters(mengsels) te sturen op het verbeteren van de bodemgezondheid met een gezondere gewasgroei zijn er minder chemische middelen nodig.
Gebruik kunstmest
Door met specifieke groenbemesters(mengsels) te sturen op het verbeteren van de bodemgezondheid met een gezondere gewasgroei is er minder kunstmest nodig.
Betrouwbaarheidsscore:
Het onderzoek is eenjarig uitgevoerd met herhalingen. De resultaten bevatten een statistische onderbouwing. Het is daarmee betrouwbaar.
