In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Onderzoeksinstituut:
Wageningen University & Research
Locatie:
Lelystad
Periode:
2019
Gefinancierd door:
BO Akkerbouw
Status onderzoek:
Afgerond
Bodemsoort:
nvt
Betrouwbaarheidsscore:
Toelichting bekijken
Ja(a)r(en) van onderzoek:
1
2
3
4
4+
Statistische onderbouwing:
Dit onderzoek is statistisch onderbouwd.
Herhalingen:
Ja
Betrouwbaarheidsscore onderbouwing
Dit onderzoek is statistisch onderbouwd en eenjarig met herhalingen uitgevoerd. Dit onderzoek is betrouwbaar.
Zeef- en sorteergrond van aardappels kunnen besmet zijn met het (virulente) aardappelcysteaaltje. Inundatie van 14 weken met een temperatuur van minimaal 16°C doodt 99% van de cysten. Het is zelfs mogelijk om een besmetting met het maiswortelknobbelaaltje volledig te saneren.
Conclusies
Inundatie doodt 99% van aardappelcysten in restgrond. Voorwaarden zijn zuurstofloosheid, minimaal 16°C, continue onderwater en 14 weken lang.
Droogvallen van de grond heeft een negatief effect op de doding.
Als tijdens het vullen van het bassin er lucht insluit neemt de dodings-effectiviteit af.
Afdekken van zeef- en sorteergrond met plastic werkt onvoldoende. De omstandigheden worden niet goed zuurstofloos.
Toevoeging van extra organisch materiaal bij de restgrond versnelt het inundatieproces.
Ook bij juiste inundatie overleven een aantal bodemziekten, waaronder het bietencysteaaltje.
Samenvatting
Bij de oogst van aardappelen wordt ongeveer 1 à 2 ton per ha aan zeef- en sorteergrond op het bedrijf verzameld. Zeef- en sorteergrond kan besmet zijn met (virulente) aardappelcysteaaltje (AM) en andere bodemziekten.
Deze restgrond wordt vaak teruggebracht naar een (willekeurig) perceel om de gaten vlak te schuiven. Door deze besmette grond eerst te saneren, voorkom je verspreiding van (virulente) AM-populaties en andere bodemziekten.
Een goede methode om bodemziekten te bestrijden is inunderen. In de bloembollenteelt is dit een beproefde methode. Deze methode blijkt ook zeer effectief voor het ‘ontsmetten’ van restgrond.
Lees meer
Aanpak besmette grond
Hoe pak je het beste zwaar besmette zeef- en sorteergrond (met aardappelcysten) aan?
Het beste is gebruik te maken van inundatie voor het doden van AM. Afdekken is minder effectief. De resultaten van de proef in 2018 heeft dat uitgewezen.
De effectiviteit van inundatie wordt bepaald door de combinatie van temperatuur (minimaal 16°C) en tijd van onderwater staan. De inundatie dient daarom in de zomermaanden te worden uitgevoerd.
Belangrijk is het bassin langzaam te vullen vanuit het punt waar het grondniveau het laagst is. Daardoor wordt de lucht van onderaf door het stijgende water uit de grond geduwd.
Een waterstand van circa 20 cm boven de restgrond is minimaal nodig. Vul tijdens het inunderen 2 à 3 maal het water bij. Kortstondig droogvallen heeft al een nadelig effect op de doding.
Waar werkt inundatie wel en niet tegen?
Naast het aardappelcysteaaltje en maiswortelknobbelaaltje is inundatie ook zeer effectief tegen het noordelijk wortelknobbelaaltje, het wortellesieaaltje, het stengelaaltje, sclerotiniënrot, akkerdistel, klein hoefblad en kweek.
Niet effectief is inundatie tegen het bietencysteaaltje (reeds genoemd), het graswortelknobbelaaltje, rhizoctonia-2 III B, zwart poot, heermoes, knolcyperus, paardenstaartachtigen en zaadonkruiden.
Aanvullende informatie
Plan van Aanpak AM, Tussenrapportage Voortgang 2017/20 en programmering 2021
Brancheorganisatie Akkerbouw (BO). Proefbedrijf ’t Kompas te Valthermond ontwikkelde twee inundatiesystemen in 2020
Artikel: Inundatie ter bestrijding van het maiswortelknobbelaaltje Meloidogyne chitwoodi Auteurs: Johnny Visser, Leendert Molendijk
Gewasbescherming, jaargang 51, nummer 2, april 2020, p64-65
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten
direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik
van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een
korte toelichting.
Gebruik chemische middelen
Minder
Minder gebruik van chemische middelen, doordat minder bodemziektes (door inundatie van restgrond gesaneerd) verspreid worden over de percelen.
Voedselveiligheid
Meer
Door minder gebruik van chemische middelen.
Gewasopbrengst
Meer
Minder bodemziekten worden verspreid, omdat restgronden door inundatie gesaneerd worden. Daardoor een hogere opbrengst.
Betrouwbaarheidsscore:
Dit onderzoek is statistisch onderbouwd en eenjarig met herhalingen uitgevoerd. Dit onderzoek is betrouwbaar.
