Geoptimaliseerde bemestingsadviezen borium, koper, mangaan en zink
Volledig onderzoeksrapportGeoptimaliseerde bemestingsadviezen borium, koper, mangaan en zink
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Ga naar de inhoud
Onderzoeksinstituut: NMI, Delphy, Eurofins
Locatie: Nederland
Periode: van 2018 tot 2022
Gefinancierd door: BO Akkerbouw
Status onderzoek: Afgerond
Bodemsoort: Zand, zavel en klei
Betrouwbaarheidsscore:
De bemestingsadviezen voor sporenelementen in het Handboek Bodem en Bemesting zijn gebaseerd op oude analysemethoden. Door de introductie van de nieuwe calciumchloride-methode bij Eurofins wijken de adviezen af van de adviezen in het handboek. Uit data van 83 praktijkpercelen blijkt dat deze nieuwe methode de beschikbaarheid in de bodem van deze sporenelementen goed voorspeld. De adviezen worden in het handboekbodembemesting.nl geactualiseerd. Mangaan is reeds aangepast.
Conclusies
- De direct beschikbare sporenelementen in de bodem gemeten met de ‘nieuwe’ analysemethode hebben een sterke relatie met één of meerdere bodemeigenschappen.
- Tussen de direct beschikbare sporenelementen gemeten met de ‘nieuwe’ analysemethode en het gehalte in blad en/of geoogst product is een sterke relatie (was niet voor alle micronutriënten waargenomen, relatie was soms onduidelijk).
- Op bouwplanniveau is de aanvoer van mangaan, koper en zink hoger dan de afvoer. Voor borium is de aanvoer in balans met de afvoer.
- Het klei-humuscomplex (CEC) en in mindere mate het kleigehalte zijn bepalend voor de beschikbaarheid van borium in de bodem.
- De directe beschikbaarheid van mangaan en zink zijn afhankelijk van de zuurgraad (pH) in de bodem. Deze is laag bij een pH hoger dan 6.
- De beschikbaarheid van koper wordt beïnvloed door (historische) bemesting met organische mest.
Samenvatting
Sporenelementen worden in ruime mate toegediend in de akkerbouw. Dit gebeurt door basisbemesting met organische mest en/of met bladmeststoffen. Vanuit duurzaamheid is omgaan met eindige grondstoffen steeds belangrijker. Voor sporenelementen geldt een optimaal gehalte dat vrij nauw kan zijn qua dosering. Naast een tekort kan er ook toxiciteit optreden.
Lees meer
De beschikbaarheid van sporenelementen kan sterk beïnvloed worden door onder andere weersomstandigheden en de pH van de bodem. Op basis van een bodemonderzoek wordt voorspeld of er een tekort aan sporenelementen verwacht kan worden bij een bepaald gewas. Op basis van drie stappen volgt een bemestingsadvies:
- Er moet een relatie zijn tussen de concentratie van het sporenelement in het laboratorium en de beschikbaarheid voor het gewas.
- Het gewas moet reageren op bemesting door een hogere opbrengst en/of een hoger gehalte in het gewas.
- De dosis voor bemesting wordt berekend uit de reactie van het gewas op de bemesting en de relatie met de bodem.
Doel onderzoek
Bemestingsadviezen actualiseren van de sporenelementen borium, mangaan, koper en zink in het Handboek voor Bodem en Bemesting voor de ‘nieuwe’ analysemethode calciumchloride.
Methode
De relatie is onderzocht tussen het gehalte van de sporenelementen borium, mangaan, koper en zink in de bodem, en de aanvoer van deze sporenelementen via bemesting en gewasrespons. Data van 83 praktijkpercelen, gemeten met de nieuwe calciumchloride analysemethode, zijn hiervoor gebruikt.
Aanbeveling vervolgonderzoek
Het nadeel van de praktijkdata was de storende variabelen in de data-analyse. Om bemestingsadviezen goed te kunnen onderbouwen zijn veldproeven met proefplotjes nauwkeuriger. Daarbij varieert alleen het micronutriëntengehalte in de bodem.
Door de direct beschikbare micronutriëntengehalte in de bodem én micronutriëntengehalte in het blad/gewas én gewasopbrengst te meten wordt de relatie tussen basis bodemeigenschappen en micronutriënten-gehalten in het blad/gewas en gewasopbrengst duidelijk.
Aanvullende informatie
- Handboek Bodem en Bemesting. Biedt concrete adviezen en handvatten over bodembeheer voor telers en adviseurs.
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.
Gebruik kunstmest
Bij een optimaal bemestingsadvies kan preciezer de bemesting worden toegediend (niet te veel).
Gewasopbrengst
Bij een optimaal bemestingsadvies kan preciezer de bemesting worden toegediend, zodat het gewas optimaal kan groeien (niet te weinig of teveel).
Betrouwbaarheidsscore:
Onderzoek is betrouwbaar. Zeer betrouwbaar zou zijn voor resultaten van lange-termijn veldproeven waar alleen variatie is aangebracht in direct beschikbare micronutriëntgehalten in de bodem.
