Geen voordeel mulchen groenbemester op minimaal bewerkte grond
Volledig onderzoeksrapportGeen voordeel mulchen groenbemester op minimaal bewerkte grond
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Ga naar de inhoud
Onderzoeksinstituut: Wageningen UR
Locatie: Hornhuizen, Groningen
Periode: 2017
Gefinancierd door: Wageningen UR
Status onderzoek: Afgerond
Bodemsoort: Klei
Betrouwbaarheidsscore:
Groenbemesters en minimale of niet-kerende grondbewerking zijn allebei opties om akkerbouw te verduurzamen. In dit onderzoek ligt de vraag voor of ‘mulching’ (vers gemaaide en daarna als laag aangebrachte groenbemesters) duidelijke voor- of nadelen heeft ten opzichte van oppervlakkig inwerken.
Conclusies
In deze proef resulteerde mulchen (fijn of grof) in vergelijking met oppervlakkig inwerken in:
- Een tragere afbraaksnelheid.
- Een gemiddeld lagere bodemtemperatuur (alleen bij grof mulchen).
- Een iets hoger vochtgehalte van de bodem., Dit week niet sterk af van de controlebehandeling. Daaruit blijkt dat wel of niet inwerken waarschijnlijk een grotere invloed heeft op het vochtgehalte.
- Weinig invloed op het vrijkomen van nutriënten (piek voor alle behandelingen na 20 dagen). Alleen de behandeling grof mulchen had na 40 een afgezwakte tweede piek.
- Geen significante verschillen in de ammoniakemissie tussen grof mulchen, fijn mulchen of oppervlakkig inwerken.
- De bezetting met onkruid werd niet of nauwelijks door mulchen geremd op het betreffende perceel (hoofdzakelijk melganzevoet en ereprijssoorten als onkruid).
- Door problemen bij het zaaien kon op basis van deze proef geen sluitende uitspraak worden gedaan over de invloed op de groei van gerst.
Samenvatting
Op een perceel in de buurt van Hornhuizen (Noordwest-Groningen) was zeven jaar niet geploegd Op dat perceel is een proef uitgevoerd met het inwerken of mulchen van groenbemesters. Het betreffende perceel had een organischestof percentage van 2.2% en pH 7.6. Het mulchen gebeurde grof (maaien met mesblad) of fijn (klepelmaaien). Het oppervlakkig inwerken (8-10 cm) werd uitgevoerd met een rotorkopeg. Metingen zijn uitgevoerd aan de afbraaksnelheid, bodemtemperatuur en -vochtgehalte, vrijkomen van nutriënten, ammoniakemissie en de invloed op de bezetting met onkruid.
Lees meer
Resultaten & discussie
- De gemiddelde bodemtemperatuur was ca. 17,5 °C voor de behandelingen inwerken, klepelmaaien en mulchen en de controlebehandeling. Voor de behandeling gewoon maaien en mulchen was de temperatuur ca. 1,5 °C lager met 16,3 °C. Waarschijnlijk komt dit door de isolerende werking van de grof gemaaide mulchlaag.
- Het vochtgehalte van de bodem varieerde van 0,3 tot 0,42, waarbij de controlebehandeling een vochtgehalte had van 0,39. Inwerken resulteerde in het laagste vochtgehalte (0,3) en het hoogste vochtgehalte werd gemeten na grof maaien en mulchen.
- De afbraaksnelheid van de groenbemesters bereikte een maximaal verschil van ca. 20% tussen de vier behandelingen. Na verloop van tijd neemt het percentage droge stof het snelst af in de grof gemaaide mulch, gevolgd door de controlebehandeling., San het inwerken en dan door de geklepelmaaide mulchlaag.
- Het vrijkomen van de stikstof uit de groenbemesters gaat het snelst bij inwerken. De andere behandelingen blijven hierin dicht bij elkaar. Het vrijkomen van de fosfaat gaat het snelst in de controlebehandeling, gevolgd door inwerken, grof maaien en laten liggen, en tenslotte klepelmaaien en mulchen.
- In de bodemmetingen was terug te zien dat de hoeveelheid ammoniumstikstof piekt 20 dagen na het uitvoeren van de behandelingen., Dat geldt voor alle behandelingen. De hoeveelheid nitraatstikstof piekte ook na 20 dagen voor alle behandelingen. Fosfaat piekte na 20 dagen, en opnieuw na 40 dagen. Voor de behandeling grof maaien en mulchen was de piek na 40 dagen net zo hoog als na 20 dagen. Voor de andere behandelingen was de tweede piek veel lager.
- Het vrij beschikbare kalium piekte na 20 dagen voor de behandelingen inwerken en grof maaien en mulchen. Voor de controlebehandeling en de geklepelmaaide mulchlaag lag de piek op 27 dagen. Daarbij had de laatste een veel hogere piek dan de controlebehandeling.
- De ammoniakemissie, gemeten in de eerste drie dagen na de behandelingen (µg/m3), was 7,57, 8,6, 9,08 en 11,4 voor respectievelijk het grof maaien en mulchen, klepelmaaien en mulchen, inwerken en de controlebehandeling.
- De ontwikkeling van de onkruiden (gemeten als percentage bodembedekking) verliep aanvankelijk redelijk gelijkmatig maar splitste na enige tijd in twee groepen., Daarbij hadden de controlebehandeling en de grof maaien en mulchen behandeling de laagste bedekking met onkruid (70-80%). De klepelmaaien- en mulchen-behandeling, en de controlebehandeling hadden de hoogste bedekking (85-95%). Vooral melganzevoet en ereprijssoorten waren problematisch.
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.
Gezondheid bodem
De gemiddelde bodemtemperatuur was iets lager en het gemiddelde vochtgehalte iets hoger. Dit kan een positieve werking hebben, maar dit is afhankelijk van veel andere factoren.
Gebruik water
De gemiddelde bodemtemperatuur was iets lager en het gemiddelde vochtgehalte iets hoger. Het lijkt dus mogelijk de bodem enigszins te bufferen voor droogte- en waterstress door te mulchen.
Betrouwbaarheidsscore:
Het onderzoek is eenjarig uitgevoerd met herhalingen. De resultaten bevatten een statistische onderbouwing. Het is daarmee betrouwbaar.
