Gatenboor lijkt weinig effectief tegen ondergrondverdichting
Volledig onderzoeksrapportGatenboor lijkt weinig effectief tegen ondergrondverdichting
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Ga naar de inhoud
Onderzoeksinstituut: Wageningen UR
Locatie: Lelystad en Vredepeel
Periode: van 2018 tot 2022
Gefinancierd door: BO Akkerbouw
Status onderzoek: Afgerond
Bodemsoort: Klei en zuidelijk zand
Betrouwbaarheidsscore:
Ondergrondverdichting is een hardnekkig probleem waarvoor nauwelijks werkbare oplossingen zijn. Daarom hebben onderzoekers van Wageningen Research in een publiek-private samenwerking geprobeerd ondergrondverdichting te verminderen met een gatenboor. Ze hebben op zand- en kleigrond gaten geboord in combinatie met diep wortelende groenbemesters en drie jaar lang de effecten gemeten.
Conclusies
- De opbrengst was niet significant verschillend op de percelen waar gaten zijn geboord.
- De groenbemester was niet significant beter ontwikkeld op de percelen met gaten.
- De bulkdichtheid en indringingsweerstand lieten geen significante vermindering van ondergrondverdichting zien op de percelen met gaten.
Samenvatting
De hypothese was dat het boren van gaten zorgt voor betere beworteling en waterinfiltratie, zodat de ondergrond zich op min of meer natuurlijke wijze kan herstellen.
Lees meer
Kleine gaten, grote gevulde gaten
Er zijn smalle en brede gaten geboord in combinatie met verschillende groenbemesters. De gaten moesten iets onder de verdichte laag uitkomen; rond 60 cm diepte.
De kleine gaten (twee centimeter diameter) kwamen in een raster van 25 bij 25 centimeter.
De grote gaten (10 centimeter diameter) kwamen in een raster van 75 bij 75 centimeter. De onderste helft werd gevuld met compost of potgrond en de bovenste helft met de opgeboorde grond.
Resultaat valt tegen
De gewasopbrengst en de ontwikkeling van de groenbemesters werden in zowel klei- als zandgrond niet significant beïnvloed door de gaten. Ook de gemeten penetratieweerstand veranderde niet door de boringen.
In één groenbemester met diepe penwortel, de bladrammenas, vonden de onderzoekers een iets lagere indringingsweerstand, maar praktisch gezien was dit verschil verwaarloosbaar.
Preventie blijft beste remedie
Gaten boren is dus voorlopig nog geen oplossing voor de landbouwpraktijk. Het is ook kostbaar en tijdrovend. Omdat de andere beschikbare methoden tegen ondergrondverdichting ook niet effectief of duurzaam zijn, is het voorkomen ervan de hoogste prioriteit.
Meetmethodes
De onderzoekers noemen als mogelijke oorzaken voor de tegenvallende resultaten:
- Ondergrondverdichting was niet overal.
- De bodem is nog niet natuurlijk hersteld tijdens de vier meetjaren.
- De parameters bulkdichtheid en indringingsweerstand zijn erg locatieafhankelijk. Te ver van de gaten af meten heeft mogelijk geen effect.
Aanschafkosten zijn €10.000 – €30.000, afhankelijk van het aantal boren.
Betrouwbaarheidsscore:
Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd en in herhalingen. Het onderzoek is statistisch onderbouwd. Het onderzoek is zeer betrouwbaar.
