Composteren en vergisten van uientarra voorkomt ziektes en plagen
Volledig onderzoeksrapportComposteren en vergisten van uientarra voorkomt ziektes en plagen
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Ga naar de inhoud
Onderzoeksinstituut: Uireka
Locatie: Lelystad
Periode: van 2018 tot 2019
Gefinancierd door: BO Akkerbouw en Topsector Agri & Food
Status onderzoek: Afgerond
Bodemsoort: Kleigrond
Betrouwbaarheidsscore:
De tarra van uien kan gebruikt worden als voer of kan verwerkt worden door vergisting of compostering. Deze tarra bezit vaak ziekteverwekkers zoals fusarium, koprot, witrot en stengelaaltjes. Compostering of vergisting van de uientarra voorkomt dat ziekteverwekkers kunnen overleven en terugkomen op een akker met uien.
Conclusies
- Goed composteren van uien afval doodt alle ziekteverwekkers.
- Mesofiele vergisting bij 38 graden Celcius doodt bijna alle ziekteverwekkers, oppassen met fusarium.
- Morsen of dumpen van uienafval in drijfmest is gevaarlijk voor witrot en fusarium.
Samenvatting
Als gevolg van ziekten en plagen zoals koprot, witrot, fusarium en stengelaaltjes is tarra in uien onvermijdelijk. Deze tarra inclusief ziekteverwekker kan als voer voor rundvee dienen waarbij uientarra in de drijfmest terecht kan komen. Hiernaast kan het verwerkt worden in de vorm van vergisting of compostering. Om een nieuwe uitbraak van ziekten en plagen te voorkomen, is het belangrijk dat de ziekteverwekkers doodgaan voordat de reststroom op de akker toegepast wordt.
Lees meer
Proefopzet
In de proef is het streven om het uitgangsmateriaal te kiezen dat de meeste kans op overleven geeft. Vaak is dit een rustvorm van de schimmel of het aaltje. Voor witrot en koprot zijn sclerotiën gebruikt, voor fusarium besmette uien en voor stengelaaltjes een suspensie met verschillende ontwikkelingsstadia. De besmette uien zijn vervolgens gecomposteerd (boven 60°C), vergist in een mesofiele vergister (bij 38°C) of in de drijfmest gedumpt. Op gezette tijden werden monsters uit de proefopstelling gehaald en bekeken of er nog uitgroei plaatsvond.
Mesofiele vergisting
Wanneer uientarra een mesofiele vergisting ondergaat, is er geen gevaar meer voor ziekteverspreiding bij de meeste ziekteverwerkers. Na 28 dagen vergisten zijn alle stengelaaltjes en koprot- en witrotsclerotiën dood. De fusarium was pas na 42 dagen volledig dood. Bij kortere vergisting kan dit een risico vormen.
Compostering
Goede compostering van uientarra doodt alle schimmels waardoor er geen risico meer is op verspreiding van de verschillende ziektes. Al na 19 dagen werd geen uitgroei van de schimmels meer waargenomen. Voor een goed resultaat van composteren moet de temperatuur gedurende een lange periode hoog geweest zijn.
Drijfmest
Wanneer uientarra in de drijfmest valt, blijft er na 42 dagen nog 5% witrotsclerotiën over die uitgroei vertonen. Bij fusarium is dit zelfs 30%. Koprot en stengelaaltjes gaan wel dood in deze periode.
Om risico op verspreiding van ziektes en plagen te verlagen is het van belang dat de mestput 6 weken voor uitrijden niet is gebruikt om voerresten in te dumpen.
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.
Gebruik chemische middelen
Wanneer de organische bemesting vrij is van ziekteverwekkers voorkomt dit verdere verspreiding van ziekten en plagen die de uienteelt bedreigen. Hierdoor zal er bij de volgende uienteelt minder last zijn van ziektes waardoor er minder tarra in de afgeleverde uien zit.
Betrouwbaarheidsscore:
Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd en in herhalingen. Het onderzoek is statistisch onderbouwd. Het onderzoek is zeer betrouwbaar.
