Aanvoer organische stof op zandgrond verbetert bedrijfsresultaat

Onderzoeksinstituut: Wageningen University & Research

Locatie: Proefboerderij 't Valthermond (Vredepeel)

Periode: van 2011 tot 2020

Gefinancierd door: PPS Beter Bodembeheer

Status onderzoek: Afgerond

Bodemsoort: Zandgrond

Betrouwbaarheidsscore:

Toelichting bekijken

Ja(a)r(en) van onderzoek:

Statistische onderbouwing:

Het onderzoek is statistisch onderbouwd.

Herhalingen:

Betrouwbaarheidsscore onderbouwing

Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd en in herhalingen. Het onderzoek is statistisch onderbouwd. Het onderzoek is zeer betrouwbaar.

Een aanvoer van voldoende organische stof zorgde op zandgrond (Vredepeel) voor hogere en stabielere opbrengsten. Dit is waargenomen bij aanvoer van zowel dierlijke mest als compost. Ook niet-kerende grondbewerking (NKG) kan zorgen voor een verbeterd bedrijfsresultaat, mits sprake is van voldoende aanvoer van organische stof.

Conclusies

Voldoende aanvoer van organische stof via dierlijke mest kan zorgen voor verbeterde opbrengststabiliteit en behoud van opbrengsten op zandgrond.
NKG is een economisch haalbare maatregel bij een effectieve aanvoer van organische stof van 2 ton per hectare per jaar.
Aanvoer van extra compost is een economisch haalbare maatregel, met name bij een bedrijfssysteem met een lage organische stofaanvoer (1 ton effectieve organische stof per hectare per jaar).

Samenvatting

Op proefboerderij Vredepeel zijn de effecten van organische stof en grondbewerking onderzocht op de opbrengst. Het bouwplan bestond uit aardappel, erwt, prei, zomergerst, suikerbiet, B-peen en snijmaïs.

Aanvoer organische stof met dierlijke mest

Het effect van organische stof aanvoeren is onderzocht in twee objecten:

Een lage aanvoer van organische stof (1 ton effectieve organische stof (EOS) per hectare per jaar) met alleen gewasresten.
Een ‘standaard’ organischestofaanvoer (2 ton EOS) met ook dierlijke mest.

Een lage organischestofaanvoer geeft een groot negatief opbrengstverschil ten opzichte van een standaard aanvoer (€-823 per hectare) door lagere opbrengsten in alle gewassen. De opbrengstvariatie is hoger bij een lage organischestofaanvoer. Daarnaast geeft een lage aanvoer hogere kosten door een hogere kunstmestgift. Voldoende organischestofaanvoer via mest is belangrijk voor een verbeterde opbrengststabiliteit en behoud van opbrengsten.

Niet-Kerende Grondbewerking (NKG)

NKG geeft een iets hogere opbrengst ten opzichte van ploegen, wat vooral bij aardappel en peen naar voren kwam. Prei reageerde negatief op NKG. Op bedrijfsniveau heeft de maatregel een positief effect van €130 per hectare (€67 meeropbrengst, €63 vermeden kosten). Bij lage organischestofaanvoer gaf NKG echter een negatiever bedrijfseconomisch effect dan ploegen.

Toepassing compost

Verhoogde opbrengsten wogen op tegen de kosten bij zowel standaard als lage organischestofaanvoer. Een verschil van €255 per hectare werd gezien bij standaard organischestofaanvoer, en een verschil van €694 per ha bij een lage aanvoer. Aanvoeren van compost leidde tot een iets beter bedrijfsresultaat; vooral bij een bedrijfssysteem met lage OS-aanvoer.

Of als je het omdraait; weinig organische stof (dierlijke mest en/of compost) aanvoeren kost opbrengst.

Aanvullende informatie

Meer publicaties van deze publiek-private samenwerking

Impactscore

Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.

Aanvoer van organische stof draagt bij aan een verbeterde bodemgezondheid.

Bij gebruik van meer compost is minder kunstmest nodig.

Afhankelijk van de bodemmaatregelen stijgen of dalen de kosten.