Hergroeide stengels na loofklappen zeer vatbaar voor aardappelvirus Y
Volledig onderzoeksrapportHergroeide stengels na loofklappen zeer vatbaar voor aardappelvirus Y
Over Crkls
In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.
De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.
Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.
Ga naar de inhoud
Onderzoeksinstituut: Wageningen UR
Locatie: Nederland
Periode: van 2021 tot 2022
Gefinancierd door: TKI Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, ministerie LVVN
Status onderzoek: Afgerond
Bodemsoort: n.v.t.
Betrouwbaarheidsscore:
Verspreiding van aardappelvirus Y (PVY) vindt plaats via bladluizen die het virus tijdens proefboringen opnemen uit zieke planten. Tijdens volgende proefboringen geven de luizen het virus weer af aan gezonde planten. Uit onderzoek blijkt dat het virus zich in vier dagen verplaatst van blad naar de ondergrondse delen (wortels, stolonen, knollen). In een ander experiment is aangetoond dat hergroeide stengels (na loofklappen) zeer vatbaar zijn voor PVY. Het virus was zelfs al na drie dagen in de knollen aangekomen.
Conclusies
- Later in het seizoen (ongeveer vanaf de bloei) zijn de aardappelplanten minder vatbaar voor PVY (ouderdomsresistentie) dan jongere planten in het begin van het seizoen.
- De ouderdomsresistentie was in het experiment heel sterk. De planten werden na infectie na de bloei niet meer ziek.
- De virus- en bladluizendruk is vaak aan het begin van het seizoen hoog, maar ook eind augustus is een toename van bladluisvluchten te zien.
- Nieuwe scheuten (na loofklappen) hebben geen ouderdomsresistentie en zijn net zo vatbaar als jonge planten.
- Voorkom hergroei na loofklappen om late infectie in te perken.
- Wanneer op het moment van hergroei bladluizen vliegen is de kans hoog dat er nog veel virus wordt verspreid.
Samenvatting
De snelheid waarmee het aardappelvirus Y zich na infectie van het blad kan verplaatsen naar de knol is in het verleden vastgesteld op elf dagen. Door de stengels van besmette aardappelplanten op verschillende tijdstippen af te snijden kan de verplaatsingssnelheid van PVY in de plant naar de knollen nauwkeuriger worden gemeten. In twee experimenten zijn de metingen uitgevoerd.
In dit publiek-private samenwerkingsproject worden hulpmiddelen ontwikkeld die de besmetting en waardevermindering van pootaardappelen voorkomen. Deze hulpmiddelen kunnen ook als basis dienen voor toepassing in de suikerbietenteelt.
Lees meer
Hoofddoel onderzoek programma
Verbetering en verduurzaming van pootgoedmanagement om infectie met PVY te verlagen.
Doel experimenten
Hoe snel kan PVY zich verplaatsen in de plant richting knollen (translocatiesnelheid)?
Experiment 1
- Topbladeren besmet met PVY.
- Besmetting op 3 momenten in het groeiseizoen: voor de bloei, tijdens de bloei, vergelend gewas.
- Stengels afgesneden op 10 cm boven de grond.
- Aantal dagen na besmetting gemeten op aanwezigheid van PVY in wortels, stolonen en knollen (translocatiesnelheid).
Experiment 2
- Stengels van oude planten afgesneden waarna hergroei optrad.
- Hergroeide stengels na één week met PVY besmet.
- Op verschillende tijdstippen afgesneden.
- Aantal dagen gemeten na besmetting op aanwezigheid van PVY in wortels, stolonen en knollen (translocatiesnelheid).
Resultaten experimenten
- De van PVY naar de wortels, stolonen en knollen in experiment 1 was vier dagen.
- De translocatiesnelheid van PVY naar de wortels, stolonen en knollen in experiment 2 was drie dagen.
Aanvullende informatie
Impactscore
Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.
Gewasopbrengst
Tijdige bestrijding van bladluizen en het voorkomen van hergroei na loofklappen komt ten goede aan een hogere opbrengst (voorkomt besmetting met PVY).
Betrouwbaarheidsscore:
Het onderzoek is meerjarig uitgevoerd met herhalingen. De resultaten bevatten geen statistische onderbouwing. Het is daarmee betrouwbaar.
