Haspel nog altijd goedkoopste beregeningssysteem

Volledig onderzoeksrapport

Haspel nog altijd goedkoopste beregeningssysteem

Beregenen - Foto: Bert Jansen
Beregenen - Foto: Bert Jansen

Over Crkls

In de afgelopen decennia is het landbouwkundig onderzoek in Nederland enorm versplinterd en uit elkaar gegroeid. En ja, boeren hebben vertrouwen in onderzoek, maar hun vertrouwen is niet onvoorwaardelijk. Ook sluit het onderzoek niet altijd goed aan op de urgente problemen waarmee boeren worstelen in de praktijk.


De initiatiefnemers van Crkls: Misset Uitgeverij, BO Akkerbouw, Wageningen University & Research, Aeres Hogeschool en Groen Kennisnet willen hier wat aan doen voor een toekomstbestendige landbouw in Nederland die nu voor grote uitdagingen staat.


Het kennisplatform Crkls wil het kaf van het koren scheiden en bewezen kennis gemakkelijk vindbaar maken voor boeren op een plek. De resultaten van alle onderzoeken en praktijkproeven in Nederland worden verzameld en door een onafhankelijke redactie beoordeelt en op een uniforme en compacte wijze gepubliceerd.


Meer over Crkls

Ga naar de inhoud

Onderzoeksinstituut: Wageningen UR

Locatie: n.v.t.

Periode: 2021

Gefinancierd door: Ministerie van LNV

Status onderzoek: Afgerond

Bodemsoort: n.v.t.

Betrouwbaarheidsscore:

Niet van toepassing

Toelichting bekijken

Ja(a)r(en) van onderzoek:

1

2

3

4

4+

Statistische onderbouwing:

Geen statistische onderbouwing omdat het gaat om literatuuronderzoek.

Herhalingen:

Ja

Betrouwbaarheidsscore onderbouwing

Geen betrouwbaarheidsscore omdat het gaat om literatuuronderzoek.

Beregenen met een haspel is voorlopig nog aanzienlijk goedkoper dan met druppelirrigatie of peilgestuurde drainage. Het verschil in kosten kan zelfs oplopen tot een factor tien. Wel verbruikt de haspel veruit het meeste water en brandstof, en geeft risico op verzilting.

Conclusies

  • Beregening met een haspel kost tussen de €135-€440 per hectare per jaar.
  • Druppelirrigatie kost tussen de €1.305-€2.040 per hectare per jaar.
  • Peil-gestuurde drainage kost €1.700-€2.300 per hectare per jaar.
  • Druppelirrigatie verbruikt minder water en brandstof, maar slangen leggen en opruimen geven hoge arbeids- en materiële kosten.
  • Haspel is het goedkoopste, maar heeft meer risico op verzilting door omhoogtrekken van zout water.

Samenvatting

Door klimaatverandering krijgt Nederland steeds meer te maken met extreem droge periodes. Dit onderzoek zet de investeringskosten en variabele kosten van drie beregeningsmethodes naast elkaar, en vergelijkt voor- en nadelen.

Lees meer

Haspel

De haspel is het goedkoopste systeem, en kost €135-€440 /ha/jaar.

Een nadeel van de haspel is dat ie de bodem kan verzilten. Doordat de haspel zo veel water omhoogtrekt (40-60 kuub per uur) kan het zoute water onder de zoetwaterbel ook meekomen. Bovendien geeft de haspel in droge jaren veel werk en stress.

Druppelirrigatie

Voor druppelirrigatie is een grotere investering nodig dan voor de haspel. Bovendien is het veel werk om de slangen uit te rollen en weer uit de grond te halen. Het kost tussen de €1.305-€2.040 /ha/jaar, en is dus aanzienlijk duurder dan de haspel.

Een voordeel van druppelirrigatie is het lage risico op verzilting, want het onttrekt maar een paar kuub water per uur. En ander voordeel is dat de boer tijdens het groeiseizoen vrijwel niets meer hoeft te doen. Het geeft wel werk aan het begin en einde van het groeiseizoen, maar dat is makkelijker te plannen.

Samengesteld peilgestuurde drainage

Dit systeem is alleen geschikt voor gebieden met een wateraanvoer en hoog doorlaatbare bodems zoals zandgronden. De kosten liggen tussen de €1.700-€2.300/ha/jaar.

Voordelen van de peilgestuurde drainage zijn dat het in natte jaren ook water af kan voeren, en dat het weinig werk geeft als het eenmaal is aangelegd.

Impactscore

Met de Impactscore laten we zien op welke bedrijfsactiviteiten de onderzoekresultaten direct effect hebben. Een onderzoeksresultaat kan bijvoorbeeld leiden tot het gebruik van minder gewasbeschermingsmiddelen of minder meststoffen. Dat vermelden we met een korte toelichting.

Gebruik water

Minder

Druppelirrifatie betekent minder gebruik van water. De haspel komt in het onderzoek als goedkoopste uit de bus. Dat is al de meest gangbare beregeningsmethode, dus als boeren die blijven gebruiken zullen geen van onderstaande punten veranderen.

Kosten

Meer

De kosten van beregening zijn afhankelijk van de gekozen methode, zo blijkt uit dit onderzoek. De haspel is het goedkoopst. Druppelirrigatie en peilgestuurde drainage zijn duurdere methoden.

Betrouwbaarheidsscore:

Geen betrouwbaarheidsscore omdat het gaat om literatuuronderzoek.

Tags

Beregenen

author_image

Auteur

Marleen Hermelink